تفاوت انواع زعفران و روش تشخیص آن‌ها

چرا بعضی از انواع زعفران گران تر از بقیه هستند؟ زعفران به چند نوع دسته بندی می‌شود؟ کدام نوع زعفران صادراتی است؟ روش تشخیص انواع زعفران کدام است؟ مقایسه انواع زعفران با یکدیگر همگی از سوالاتی هستند که ممکن است در هنگام خرید ذهن شما را مشغول کند. زمانی که فروشنده از شما می‌پرسد چه نوع زعفرانی می‌خواهید باید تفاوت انواع زعفران و روش تشخیص آن‌ها را بدانید. احتمالا در هنگام خرید زعفران نام های زعفران سرگل، زعفران نگین، زعفران درجه یک، زعفران پوشال و… به گوشتان خورده است اما تفاوت این مدل ها در چیست؟

آنچه در ادامه می‌خوانیم:

• آشنایی با زعفران و تفاوت انواع آن
• ویژگی زعفران سرگل
• ویژگی زعفران نگین
• ویژگی زعفران پوشال 
• ویژگی زعفران دسته
• ویژگی زعفران سفید
• مقایسه زعفران سرگل و نگین

تشخیص زعفران اصل از تقلبی

آشنایی با زعفران و تفاوت انواع زعفران

زعفران ادویه ای قدیمی و گران‌بها است که خاصیت فراوان دارد. زعفران در میان آشپزان ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. هر رشته زعفران از دو بخش کلاله و خامه تشکیل شده است.

• کلاله به بخش قرمز رنگ زعفران گفته میشود.
• خامه به بخش سفید رنگ زعفران گفته می‌شود.

زعفران به پنج دسته اصلی زعفران نگین، زعفران سرگل، زعفران پوشال، زعفران دسته و زعفران سفید طبقه بندی می‌شود که هر کدام ویژگی های مخصوص به خود را دارند.

زعفران نگین : گران‌بها ترین نوع زعفران است و از قسمت کلاله تشکیل شده است.

زعفران سرگل: زعفران سرگل همان کلاله های کاملا قرمز رنگ و بریده شده ( جدا از هم) زعفران هستند.

زعفران پوشال : زعفران پوشال در واقع کلاله های قرمز رنگ متصل به هم همراه با 1 تا 4 میلی متر خامه یا ریشه زرد رنگ گل زعفران هستند.

زعفران دسته : کلاله قرمز رنگ زعفران به همراه 3 تا 5 سانتی متر خامه متصل به آن که به صورت مرتب کنار هم چیده شده نخ پیچ یا به اصطلاح دختر پیچ می شوند.

زعفران سفید : هنگامی که سرگل را از دسته جدا می کنیم، قسمت ریشه یا سفید که در ایران به آن کنج یا سفید زعفران گفته می شود، باقی می ماند که نمی توان آن را زعفران تلقی کرد. این قسمت در اروپا به white یا سفید یا style (خامه) معروف است.

برای مطالعه بیشتر در مورد انواع زعفران میتوانید نوشته انواع زعفران کدامند را مطالعه کنید.

انواع زعفران

ویژگی زعفران سرگل

یکی از فاخرترین نوع زعفران زعفران سرگل است که برای صادرات استفاده می‌شود.برخی از خصوصیات زعفران سرگل عبارتند از:

•  زعفران سرگل کلاله جدا از یکدیگر دارد.
• قدرت رنگ دهی زعفران سرگل بین 210 تا 260 می باشد.
• کلاله این نوع زعفران، کاملا قرمز است.
• در زعفران سرگل هیچ اثری از قسمت‌های سفید دیده نمی‌شود.
• ظاهری زیبا،از رنگی دلنشین  و عطری دلپذیر برخوردار است.
• زعفران سرگل در هم تنیده و به هم چسبیده نیست.
• رشته‌های کلاله این نوع زعفران به نسبت ضخیم هستند.
• درصد سافرانال موجود در این نوع از زعفران بسیار بالا است
• زعفران سرگل به دو دسته درجه یک و درجه دو تقسیم می‌شود.
• پر مصرف ترین نوع زعفران است.

تفاوت انواع زعفران و روش تشخیص آن‌ها

ویژگی زعفران نگین

زعفران نگین همانند زعفران سرگل یکی از بهترین نوع زعفران و پر مصرف ترین آن است. از ویژگی های زعفران نگین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زعفران نگین مرغوب تر از انواع دیگر زعفران است.
• قدرت رنگ دهی زعفران نگین بین 230 تا 270 می باشد.
• زعفران اتویی یکی از با کیفیت ترین نوع زعفران نگین است که شیوه خشک کردن کلاله اهمیت بسیار بالایی دارد.
• این نوع زعفران سه رشته کلاله به هم متصل هستند.
• کلاله ها صاف و بدون شکستگی‌اند.
• زعفران نگین از دسته بندی بالایی برخوردار است و انواع متفاوتی دارد.

تفاوت انواع زعفران و روش تشخیص آن‌ها

ویژگی زعفران پوشال

بعد از زعفران سرگل و نگین زعفران پوشال پرمصرف ترین نوع زعفران می‌باشد. از ویژگی های زعفران نگین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کلاله های قرمز رنگ متصل به هم همراه با 1 تا 4 میلی متر خامه یا ریشه زرد رنگ گل زعفران زعفرانی به نام زعفران پوشال را میسازد.
•  زعفران پوشال به دو نوع پوشال قلم‌دار و پوشال معمولی تقسیم می‌شوند.
• در این نوع زعفران امکان تقلب بسیار کم است.
• در انتهای آن بخش سفید رنگی دیده می‌شود و قرمز یک‌دست نیست.
• در هم تنیده و فرخورده است.
• قدرت رنگ آمیزی زعفران پوشال از 25 تا 170 است.

تفاوت انواع زعفران و روش تشخیص آن‌ها

ویژگی زعفران دسته

زعفران دسته قسمت قرمز و زرد رنگ زعفران را با هم دارد که به آن دختر پیچ نیز گفته می‌شود.

• زعفران دسته بخش زرد حدود ۳۰ و بخش قرمز حدود ۷۰ درصد آن را تشکیل می‌دهد.
• در این نوع زعفران، زعفران دست نخورده است
• کلاله‌های سه شاخه از بخش سفیدی زعفران (یا همان خامه زعفران) جدا نشده‌اند.
• قسمت خامه به طور معمول سه تا پنج میلی متر است و بلندی و کوتاهی قسمت کلاله به کیفیت زعفران بستگی دارد.
•  زعفران دسته،در میان دیگر رده بندی ها زعفران درجه ۴ به حساب می‌آید.

تفاوت انواع زعفران و روش تشخیص آن‌ها

ویژگی زعفران سفید

برخی زعفران کنج یا سفید را درمیان دسته بندی ها قرار می‌دهند اما به طور کلی زعفران سفید جزو دسته بندی های زعفران قرار نمی‌گیرد. برخی از ویژگی های زعفران سفید عبارتند از:

• ریشه زعفران یا همان زعفران سفید فاقد کروسین (مسئول رنگدهی زعفران) است.
• زعفران سفید با اینکه در دسته بندی زعفران قرار نمیگیرد اما خواص زعفران قرمز را در خود دارد.
• بسیاری از مردم زعفران سفید را با دیگر انواع زعفران مانند نگین یا سرگل ترکیب کرده و سپس مصرف می‌کنند.
• به دلیل ظاهر زیبا و رنگ چشم نواز آن و اینکه نمی توان تقلبی برای آن در نظر گرفت، مورد توجه قرار می‌گیرد.

مقایسه زعفران سرگل و نگین

همانطور که در قسمت بالا گفته شد زعفران نگین و سرگل پر استفاده ترین و مرغوب ترین نوع زعفران به شمار می‌آید و بسیاری از کشور ها خواستار زعفران نگین صادراتی و سرگل صاراتی هستند.

تفاوت زعفران سرگل و نگین : 

• مرغوبیت زعفران نگین بیشتر از زعفران سرگل است.
• زعفران سرگل محبوبیت بیشتری در میان افراد دارد.
• رشته‌های زعفران نگین، سالم و دارای حداقل شکستگی است
• زعفران نگین صاف و درشت تر از  زعفران سرگل است.
• زعفران نگین بالاترین قدرت‌ رنگ‌دهی را دارد
• زعفران سرگل، اکثر رشته‌های زعفران شکسته است.
•  به علت شکستگی‌ها، میزان تقلبی بودن زعفران سرگل نسبت به زعفران نگین بیشتر است.
• زعفران سرگل اتصال ۳کلاله به یکدیگر ندارد ولی زعفران نگین اتصال ۳کلاله به یکدیگر دارد.
• زعفران نگین بیشتر به کشورهای آسیایی صادر می‌شود.
• بیشترین تقاضای زعفران سرگل در کشورهای اروپایی و آمریکا است.